Gemeenteproject n.a.v. Die Winterreise – Franz Schubert



Lezing zondag 26 januari 2020
Na de viering en de koffie verzorgt Cees Luijten een lezing over Die Winterreise, waarin hij dit verhaal plaatst in de omstandigheden van de tijd. Een lezing met beelden en luistervoorbeelden. Er zijn veel analyses van de Winterreise gepubliceerd. Veel commentatoren plaatsen de cyclus in een politiek-maatschappelijk kader.
Volgens vrijwel alle commentaren symboliseert de winterreis de zoektocht van de mens naar zichzelf.

Gemeenteproject zondag 8 maart t/m  zondag  3 mei
De lezing (zie hierboven) is ook de start van een gemeenteproject. Gemeenteleden hebben hun gedachten verwerkt in een aantal schilderijen, foto's en gedichten. Het Leidmotief was: Wat betekent  'een winterreis' in jouw eigen leven?' of  'Voor welke keuzes kom jij te staan en tot welke prijs?'
Diverse kunstvormen zijn zondag 8 maart gepresenteerd en te zien t/m 3 mei 2020.

‘Die Winterreise’
Deze mens heeft een akelige periode achter de rug (alle liederen staan in de verleden tijd): afwijzing, teleurstelling, woede, verdriet, eenzaamheid, doodsverlangen. Maar de dood wil hem nog niet.
Hij staat nu op een keerpunt, moet kiezen;  Soll ich mit dir gehen? (toekomende tijd).
Maar dan wel met eigen nieuwe liederen.

Cora de Kovel
(Techniek: computercollage en schilderwerk, deels overplakt met tule).




'Nieuw Leven' uit Wasserflut, 6e lied van die Winterreise
hoe donker ook ...
hoe koud ook...
hoe eenzaam ook...
hoe hopeloos ook...
hoe radeloos ook...
hoe hulpeloos ook...
hoe liefdeloos ook...
eens gaat de zon weer schijnen.....

Wil Knol:
(Techniek: acryl; 60x80)
 

Niet vrij om zelf te beslissen,
Hoe mijn reis zal gaan,
Kan naar de weg slechts gissen,
In 't duister van 't bestaan.

(Woorden bij het gedicht van Huub Oosterhuis)

Zwaantje van Wijk



‘Na de dood’ uit die Winterreise

Verbinding
Woorden voor wat je niet kunt verwoorden
Beelden over wat was en altijd zijn zal. Naamloos.
Immens lijden en verdriet.
Kleuren; verzachtend, troostend, helend.
Natuur; het leven gaat door.
 
Woutje Mulder i.s.m. Deniz Meseli (grafische vormgeving)




Woorden bij de winterreis van Daan
… op weg naar de zon die opkomt boven
een horizon die zoekt naar evenwicht
De mooie bruine krullen nog in winterse kou
met de kraai als schaduw van de dood vlakbij
Vanuit een scheur in de aarde bloeit nieuw leven op
waar muziek in zit
En ze bestaan…de witte raven
die je helpen in het hier-nu-maals

Lydia Scheen
(Techniek: viltwerk)


Gezien en gehoord worden
Om voor elkaar te zijn uw oog en oor,
te zien wie niet gezien wordt, niet gehoord,
en op te vangen wie zijn thuis verloor,

om voor elkaar te zijn uw hart en mond,
om op te komen voor wie is verstomd,
voor wie gevangen zit of is gewond.

Lied 973: 1 en 3 uit Liedboek (Zingen en bidden in huis en kerk)

Gerda Speets
(Techniek: acryl, stof en vloeipapier, 60 x 80) 




‘Fragment’
Alles en iedereen is fragment van het ene geheel dat God is.

In de Winterreise vertolkt muziek fragmenten van het menselijke bestaan.
De minnaar symboliseert het centrale thema: Verbondenheid. Dat thema mondt uit in de ontgoocheling van zijn verbroken liefde. In de barre tocht van kou, duisternis, treurnis en verlatenheid, zoekt hij tevergeefs haar spoor. En in zijn verbroken relatie herkent hij zijn fragment.
Avonduur
De aarde keert zich langzaam op haar andre wang,
Het licht verbleekt zonder geliefde.
Ik zie het aan, vermoeid en bang:
Dit avontuur duurt eeuwenlang
En zonder samenhang
Met onze korte liefde.
(M. Vasalis. Uit: Vergezichten en gezichten

Anne van Dorp




Winterlicht
Staan in winterlicht twee bomen
stram gelaten kaal wanhopig
Horen zij de storm aankomen
sluit de één zijn oren, ogen
wordt een zwaluw in zijn dromen.
Grijpt de ander met zijn wortels
in nog onderaardser donker
Naar nog dieper waterstromen
(Huub Oosterhuis. Uit  Verzameld Liedboek)

‘Zoektocht’                                         
Ontmoetingen op basis van gelijkwaardigheid brengen mensen dichter tot elkaar.
De twee bomen in het winterse (koude) landschap staan voor verschillende bevolkingsgroepen of personen.
De labyrinten (de boomkruinen) verbeelden de zoektocht van de mens - van mij - hoe je in onze maatschappij moet omgaan met zoveel mensen, zoveel meningen.
De wortels van de bomen bereiken elkaar al bijna in de vorm van twee reikende handen.

Lukie van Geest
(Techniek: acryl, 70x90)




Liefdes
Uit: Die Winterreise
Dichter: Wilhelm Müller
Componist: Franz Schubert

Gerda Speets

Techniek: foto van de Wilhelminaboom dichtbij het Koetshuis in Hierden (geen lindeboom maar een beuk)




Der Leiermann
Wunderlicher Alter,
soll ich mit dir geh'n?
Willst zu meinen Liedern
deine Leier dreh'n?
               
Laten wij op onze weg
De tijd nemen,
Om onze naaste te zien,
Te ontmoeten,
Op onze weg.

Nan van Leeuwen
(Techniek: aquarel)




Hoop
‘t Het nog nooit, nog nooit
    zo donker west ...
of ‘t wer altied wel weer licht!
(Uit een lied van de Groningse zanger Ede Staal 1941-1981)

Ada Bruins
(Techniek: acryl 60x80)




‘Niets is zekerder, dan het onzekere’

Jij kan het cijfer
6.000.000 beleven
als druppels van de zee
als zoveel keer maal tien

ik, die een generatie eerder
werd geboren
kan dit getal helaas niet
onbevangen zien

voor mij is zes miljoen
helaas geen cijfer
maar een belevenis
zo groot zo zwart zo wreed

omdat ik achter dit getal
zo nuchter opgeschreven
een gruwelijk en koel
berekend einde weet
Ida Vos

Kees van Dorp
(Techniek: collage)